Budynek zasługuje na ocenę

BAZA WIEDZY

Budynek zasługuje na ocenę !

Drogi adres, którego zazdrości każdy developer, efektywność ekonomiczna przekraczająca teoretyczne szacunki, prestiż i wydajność. Właśnie tak, wyglądają założenia projektowe każdej poważnej inwestycji budownictwa komercyjnego. Inwestor uruchamiając pierwsze środki oczekuje kreowania nowego standardu niedostępnego dla konkurencji. Jednak, wraz z zakończeniem etapu projektowego powodzenie inwestycji zależy od wykonawców i ich wzajemnej współpracy.

Na straży jakości budownictwa stoi rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, czy też ustawa o prawie budowlanym. Istnieją normy i wymagania sprowadzające fizykę budowli do kilkuset stron dokumentu sejmowego czy projektu. Jednak, realia pokazują jednoznacznie, iż założenia projektowe nie zawsze przekładają się na efekt w praktyce. Czasem drobne uchybienia potrafią znaczne pogorszyć założony standard eksploatacyjny. W interesie inwestora jest by je jak najszybciej zidentyfikować i usunąć.

Próba ciśnieniowa (BlowerDoor Test)

Test szczelności wykonujemy za pomocą jednego bądź kilkunastu wentylatorów mechanicznych (w zależności od kubatury obiektu). Badanie umożliwia sprawdzenie krotności wymiany powietrza w jednostce czasu. Dla takich budynków jak chłodnie i magazyny wysoka szczelność jest gwarancją efektywności ekonomicznej eksploatacji.

Większość wcześnie zdiagnozowanych defektów, w ujęciu krótkoterminowym umożliwia szybką i łatwą naprawę. Zaś w efekcie długoterminowym usunięcie usterki przyczynia się do uzyskania komfortu cieplnego założonego w projekcie bez niepotrzebnych strat.

Drobne błędy wykonawcze: nieszczelne bramy, świetliki, czy okna potrafią znacznie zwiększyć koszty eksploatacji (nawet o 20%). Z taką sytuacją zetknęliśmy się przy okazji pomiaru hali magazynowej. W pierwszej próbie ciśnieniowej, szczelność obiektu okazała się dwukrotnie niższa niż zakładał projekt. Dopiero przy zastosowaniu podciśnienia i kamery termowizyjnej udało się ujawnić przyczynę takiego słabego wyniku- nieszczelne bramy. Usunięcie defektów pozwoliło uzyskać zakładane wartości szczelności i uniknąć dodatkowych nakładów finansowych związanych z zwiększeniem kosztów eksploatacji.

Rycina . Przykład ujawnionej przez nas nieszczelności przy bramach wyładunkowych. Źródło: materiał własny

Wysoka szczelność wymagana jest też wszędzie tam, gdzie funkcjonuje wentylacja mechaniczna. Każde dodatkowe źródło powietrza, zmniejsza efektywność rekuperacji i pogarsza warunki zdrowotne osób pracujących w obiekcie. W pomieszczeniach nieprawidłowo wentylowanych można spodziewać się

wzrostu zapadalności na dolegliwości układu oddechowego oraz zwiększenia współczynnika nieobecności w pracy z powodów zdrowotnych.

Termowizja

Technologia początkowo wojskowa, świetnie nadaje się do oceny budynków pod kątem izolacyjności termicznej. Potrafi w szybki sposób lokalizować defekty w izolacji przyczyniając się do poprawy komfortu cieplnego użytkowników obiektu. Spójna powłoka termoizolacyjna jest gwarancją efektywności ekonomicznej zastosowanych systemów ogrzewania i chłodzenia.

Wady to nie tylko nieszczelności połączeń i niedociągnięcia podczas wykładania materiału izolacyjnego. To także defekty dotyczące okien. W naszej praktyce spotkaliśmy już okna z nieszczelnymi profilami, czy pakiety szybowe pozbawione deklarowanych właściwości izolacyjnych. Wydawać by się mogło, że w budynkach komercyjnych, o znacznej powierzchni oszklenia, drobne defekty, polegające na obniżeniu efektywności energetycznej o kilka procent w skali wszystkich kosztów dostarczonej energii, mogą być pomijalne. Jednak, jeżeli za te parę procent odpowiedzialna jest wada, na przykład 20% wszystkich okien, zmienia to znacznie stan rzeczy. W końcu dostawca okien zobowiązał się wykonać pracę w pełni poprawnie, nie zaś tylko w 80%. Dzięki wiedzy o stanie faktycznym oszklenia zarówno inwestor jak i wykonawca (obsługa reklamacji i utrata renomy) poniosą mniej strat. Wystarczy tylko termowizyjnie zweryfikować jakość zamontowanej stolarki.

Rycina . Przykład pakietów szybowych charakteryzujących się dwukrotnie wyższym poziomem strat ciepła w porównaniu do wartości zadeklarowanej przez producenta. Źródło: materiał własny

Zastosowanie termowizji w obiektach komercyjnych o wysokim poborze energii elektrycznej umożliwia kontrolę instalacji pod kątem bezpieczeństwa pracy podzespołów. Przegrzane elementy zasilające w krótkim okresie czasu mogą skutkować dotkliwą dla budżetu awarią oraz pożarem.

Na przykład wygaszenie pieca hutniczego w skutek uszkodzenia instalacji elektrycznej w hucie szkła, uniemożliwia jego ponowną eksploatację. Narażając zakład na dodatkowy wydatek 2 mln dolarów ponad straty wynikłe z wstrzymania linii produkcyjnej. Termografia w zakładzie wytwórczym to nie tylko bezpieczeństwo produkcji, to jednocześnie bezpieczeństwo pracowników.

Termowizja umożliwia również wykonywanie usług wyszukiwania wycieków na centralnym ogrzewaniu, czy ciepłej wodzie użytkowej. Zlecenia skutecznie realizuje się, zarówno dla małych inwestycji, jak i na terenie dużych obiektów.

Przewymiarowanie projektowe

Przewymiarowanie większości inwestycji w zakresie zapotrzebowania na ciepło może sięgać nawet poziomu 40%. Naraża to inwestora na niepotrzebne nakłady finansowe związane z zakupem urządzeń i instalacji zapewniających przewymiarowaną moc grzewczą oraz na zwiększone koszty eksploatacji. Z dodatkowej mocy nikt nie skorzysta, a możliwe przegrzewanie powietrza i osób znajdujących się w budynku może skutkować obniżeniem efektywności pracy.
Wyznaczniki komfortu termicznego na etapie projektowym, policzalne są jako składniki modelowania termicznego. Pierwszy z nich PMV (Predicted Mean Vote) służy do oceny środowiska cieplnego, drugi PPD (Predicted Percentage of Dissatisfied) zlicza procent osób niezadowolonych z warunków termicznych. Istnieje między nimi nierozłączna zależność, gdyż wraz ze zmieniającym się komfortem cieplnym, wzrasta lub maleje odsetek osób niezadowolonych. Przyjmuję się, że PPD nie przekracza 10%, jeżeli PMV mieści się w zakresie o -0,5 do +0,5. Część sytuacji projektowych obliguje do uzyskania PPD poniżej 5%, wymaga to od naszych pracowników przeprowadzenia bardzo dokładnych wyliczeń zgodnych z normą PN-EN ISO 7730:2006.

Najczęściej ocenia się, czy koszty eksploatacyjne związane ze zużyciem energii są prawidłowe porównując rzeczywiste zużycie roczne do teoretycznego wyliczonego na podstawie projektu i odpowiednich założeń (tabela 1).

Metodologia obliczania zapotrzebowania na energię opiera się o założenia, między innymi współczynnika przenikania ciepła U dla przegród, szczelność powietrznej obudowy n50 oraz innych zmiennych. Algorytm ten, może okazać się niedoskonały w przypadku większości budynków, dlatego może rodzić się potrzeba rewizji zamówionych mocy w celu optymalizacji kosztów.
Jeżeli jednak mamy pewność, że zaprojektowano znacznie więcej mocy grzewczej niż rzeczywiście potrzeba, a mimo to wartości faktyczne i projektowe są do siebie zbliżone. Należy rozważyć kontrolę strat ciepła przez przegrody zewnętrzne wykonaną w standardzie TERMOCENT lub przeanalizować sposób zarządzania ciepłem w obiekcie.

Certyfikacja BREEAM i LEED

W procesie oceny budynku niezależnie od wymagań stawianych przez różne systemy certyfikujące liczy się prestiż, świadomość ekologiczna i odpowiedzialność społeczna inwestycji. Budynek nowoczesny musi świadczyć o swojej jakości.
Badanie szczelności powietrznej, termowizja, akustyka i modelowanie termiczne, czyli filary fizyki budowli i komfortu cieplnego w procesie certyfikacji dają gwarancję, iż budynek będzie energooszczędny i niskoemisyjny. Wymagania między innymi certyfikacji budownictwa zrównoważonego zapewniają komfort użytkowników obiektu, przy optymalnych kosztach eksploatacyjnych. Samo zaś uzyskanie dodatkowych punktów (kredytów) do certyfikatu podnosi wartość rynkową zrealizowanej inwestycji.

Autor: Marek Kitliński
Opracowanie: TERMOCENT