Dobre materiały na dobry początek
Każdy z nas marzy o własnym, pięknie wykonanym i wykończonym domu. Gdy mamy już wszelkie dokumenty, aby rozpocząć budowę własnego gniazdka warto zastanowić się nad materiałami, których użyjemy do budowy i wykończenia naszego domu. Niezależnie od firmy, ilości i rodzaju materiału, ważne jest jego dobre zabezpieczenie. Zwłaszcza, gdy zakupiliśmy materiały przed okresem zimowym, należy dobrze je zabezpieczyć, aby na wiosnę móc bez obaw zastosować je w naszym projekcie.
Największym wrogiem materiałów budowlanych są:
- temperatura – zbyt wysoka lub zbyt niska w zależności od rodzaju materiału
- wilgoć – chyba największy wróg większości materiałów budowlanych
- nasłonecznienie – należy odpowiednio zabezpieczyć materiały wymagające takiego zabezpieczenia
- i niestety przed … kradzieżą !
Po pierwsze: gdzie ?
Jest kilka sposobów składowania materiałów budowlanych. Głównie dzielimy je na otwarte, półzamknięte i zamknięte.
W przypadku składowania materiałów na otwartej przestrzeni, należy najpierw przygotować odpowiednio teren składowania.
Podłoże powinno być utwardzone, odwodnione, wyrównane, aby zapobiegać przestojom wody w miejscu składowania. Do wyrównania terenu najlepiej użyć materiałów, które pozwalają na łatwe przesiąkanie wody w głąb gruntu. Ponadto teren powinien być możliwie przewiewny, aby zapewnić dobrą wentylację składowanych materiałów.
Materiały przechowujemy zwykle na znormalizowanych paletach drewnianych, ewentualnie w niektórych przypadkach na podkładach drewnianych lub betonowych. Często przydaje się także zastosowanie przekładek, stojaków i legarów.
Dodatkowo nasz teren składowania powinien być ogrodzony, jeżeli chcemy cieszyć się materiałami przez dłuższy czas i nie mamy zamiaru ułatwiać „pracy” złodziejom. Przydatne w tym wypadku okazuje się tradycyjne ogrodzenie terenu siatką oraz nie pozostawianie otwartego wjazdu na teren składowiska podczas naszej nieobecności.
W przypadku niektórych materiałów budowlanych warto zastosować magazyny półzamknięte – wiaty, zadaszenia, aby ochronić materiały, którym co prawda nie straszna zmiana temperatur, jednak podatność na nasłonecznienie i opady atmosferyczne. Magazynami półzamkniętymi mogą być również plandeki i pokrycia z blachy falistej.
Znaczna część materiałów budowlanych i wykończeniowych wymaga jednak przechowywania w magazynach zamkniętych. Niech nas nie przeraża tutaj nazwa – za dobry magazyn może posłużyć nawet piwnica, pod warunkiem, iż jest dobrze wentylowana, izolowana, nie panują w niej temperatury ujemne i nie jest ona zawilgocona. W takim pomieszczeniu z powodzeniem możemy przechowywać materiały wymagające szczególnych warunków temperaturowych i wilgociowych.
Jeżeli mamy taką możliwość, możemy na naszym placu budowy umieścić zamykany kontener lub przenośny magazyn z elementów prefabrykowanych. Ważne każdorazowo jest dobre zabezpieczenie przed wilgocią i niską temperaturą. Warto także zwrócić uwagę co przechowujemy, gdyż nie wszystkie materiały budowlane mogą być przechowywane razem, gdyż ich wzajemne oddziaływanie
może doprowadzić do zniszczenia i utraty właściwości.
Ważne: magazyny zamknięte muszą spełniać wymagania przeciwpożarowe i BHP.
Po drugie: jak?
Polskie Normy szczegółowo przewidują sposób składowania materiałów budowlanych, oraz materiałów chemicznych, do których zalicza się chemia budowlana.
Pamiętajmy o zabezpieczeniu podłoża magazynu przed korozją, kwasami i materiałami łatwopalnymi. Nie należy przechowywać łatwopalnych materiałów w pobliżu materiałów chemicznych, mogących spowodować łatwy zapłon. Najlepiej składować chemię budowlaną w oddzielnym, przystosowanym do tego pomieszczeniu.
Przy składowaniu materiałów należy:
- określić dla każdego rodzaju składowanego materiału: miejsce, sposób i dopuszczalną wysokość składowania w instrukcji magazynowania
- zapewnić, aby masa składowanego ładunku nie przekraczała dopuszczalnego obciążenia urządzeń przeznaczonych do składowania (regałów, podestów itp.)
- zapewnić, aby masa składowanego ładunku, łącznie z masą urządzeń przeznaczonych do jego składowania i transportu, nie przekraczała dopuszczalnego obciążenia podłóg i stropów, na których odbywa się składowanie
- wywiesić czytelne informacje o dopuszczalnym obciążeniu podłóg, stropów i urządzeń przeznaczonych do składowania
( na podstawie Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (DzU z 1997 r. nr 129, poz. 844 ze zm.).).
Szczegółowe zalecenia BHP dotyczące przechowywania materiałów w magazynach:
- blachy stalowe w arkuszach mogą być składowane do wysokości 30 cm, zwinięte arkusze należy zaś przechowywać pionowo, natomiast druty i liny należy układać w zwojach na podłodze. Wyroby ze stali powinny być przechowywane w miarę możliwości w magazynach suchych. Magazyny nieogrzewane powinny mieć ocieplone ściany i dach, aby nie
występowały w nich gwałtowne zmiany temperatury powodujące pocenie się metali a w efekcie korozję. Stal kształtowa długa lub o dużych przekrojach jest składowana zależnie od rodzaju wyrobu do wysokości 0,5-1,5 m np. pręty stalowe na podkładkach i między słupami ograniczającymi lub na koźle stalowym. Wyroby hutnicze o małych przekrojach np. rury o średnicy do 18 cm, przechowuje się według wymiarów i gatunków w przegrodach, na stojakach lub w kręgach np. drut albo bębnach np. liny.
- folię dachową PCV układa się w nie więcej niż 3 warstwach
- wełna mineralna może być składowana do wysokości 3 m
- materiały w puszkach lub kanistrach ustawia się warstwami na podłodze według rodzajów, kolorów i wielkości opakowań, natomiast materiały w beczkach przechowuje się na podłodze w jednej warstwie
- Ceramikę budowlaną można składować na składowiskach zamkniętych oraz otwartych
i półzamkniętych. Pustaki stropowe i ścienne układa się na paletach otworami do góry -
pustaki stropowe do 4 warstw a ścienne od 4-10 warstw. Kamionki kanalizacyjne przechowuje się w stosach , układając każdy wyrób w pozycji leżącej na przemian kielichami.
Rury o średnicy powyżej 50cm ustawia się pionowo na kołnierzach.
Dachówki ceramiczne składa się rzędami w 2-5 warstwach w stosie po 250 sztuk.
Każdą dachówkę ustawia się na dłuższej krawędzi parami przeciwlegle ułożonymi zaczepami .Każda warstwa dachówek powinna być ułożona na dwóch listwach w odległości
5cm od krawędzi. Gąsiory ustawia się pionowo na szerszym końcu, rzędami obok siebie,
najwyżej w 2 warstwach.
Wszystkie materiały ceramiczne w okresach niskich temperatur należy przykrywać brezentem, folią, papą lub matami ,aby zabezpieczyć przed oblodzeniem.
- Deski podłogowe powinny być przechowywane w pomieszczeniach suchych przewiewnych
w temperaturze 12-14 *C, ułożone warstwami z zastosowaniem przekładek.
Surowiec tartaczny układa się według grubości i długości w stosy na legarach. Wysokość
stosu nie powinna być większa niż 4metry.
- Kruszywa są przewożone na plac składowania najczęściej samochodami. Nie wymagają
one specjalnych zabezpieczeń dlatego składuje się je zazwyczaj bez zadaszenia.
Podstawową zasadą jest takie usytuowanie składowiska ,aby nie było ono zanieczyszczone ciałami obcymi poza tym nie doprowadzić do zmieszania ze sobą różnych kruszyw.
Jeżeli pryzmy nie znajdują się w dostatecznej odległości od siebie, należy wykonać zasieki
z desek rozgradzając różne frakcje lub rodzaje kruszywa. Pryzmy usypuje się ręcznie do
wysokości 1,5 m a mechanicznie do wysokości nawet 10 m.
Po trzecie: co?
Na koniec kilka praktycznych wskazówek co do najczęściej kupowanych i przechowywanych materiałów budowlanych i wykończeniowych. Na co zwrócić szczególną uwagę? Jakich materiałów nie kupować?
Wełna mineralna
Generalnie rzecz biorąc nie powinno dopuścić do trwałego zawilgacania wełny - oczywiście producenci chronią swe wyroby np. przez szczelne pojedyncze lub podwójne szczelne pakowanie w folie termokurczliwa ale należy dbać o to, aby wełna z porwana folia nie leżała "pod chmurka". Wełny w pojedynczych paczkach (rolki) należy przechowywać w pozycji poziomej. Paczki wełen o wyższych gęstościach (od 30-50 kg/m3) podczas rozładunku nie powinny być rzucane, aby nie uszkodzić naroży opakowań, a co za tym idzie płyt. Zatem nie ma żadnych specjalnych wymagań poza tymi, które dyktują nam ogólne zasady przechowywania materiałów ( temperatura, w której są składowane nie ma istotnego znaczenia ). Wełna po rozpakowaniu nie powinna być zamoknięta, a jej wymiary musza być takie, w granicach tolerancji, jak deklaruje producent na etykiecie. Najważniejsze jednak jest sprawdzenie na etykiecie opakowania kiedy został wyrób wyprodukowany, wtedy będziemy mieli pewność czy zakupiony przez nas towar nie leżał w niewłaściwych warunkach przez dłuższy okres.
Drewno i wyroby drewniane
Drewno klejone może być przechowywane na dworze pod warunkiem, że zostanie przykryte od warunków atmosferycznych i jest dobrze wentylowane. Folię owijającą elementy należy rozciąć od dołu i rozszczelnić by umożliwić dobrą wentylację. Miejsce do składowania powinno być równe i suche, pomiędzy elementami powinno się układać przekładki umożliwiające równomierny rozkład i utrzymanie geometrii.
Właściwe drewnu wysychanie w suchych warunkach może powodować powstawanie szczelin na drewnie klejonym, jednakże takie szczeliny czy pęknięcia do głębokości 1/6 szerokości pojedynczego elementu z drewna klejonego nie stanowią zagrożenia dla stateczności elementu z drewna klejonego
Przed powtórnym malowaniem impregnatem należy ustalić jaki jest skład zastosowanego pierwotnie w zakładzie produkcyjnym środka impregnującego, tak aby skład nowo nakładanego impregnatu nie wywołał nieporządnych skutków. Powtórna impregnacja będzie najwcześniej wymagana na elementach z drewna klejonego, które są bezpośrednio wystawione na działanie czynników atmosferycznych. Najodpowiedniejszą porą dla impregnacji są miesiące letnie. Podczas malowania impregnatem należy zwrócić szczególną uwagę na to, by środek dotarł do wewnątrz istniejących już szczelin lub pęknięć.
Farby, kleje, lakiery
W przypadku farb i lakierów oraz klei o konsystencji płynnej i półpłynnej należy zwrócić szczególną uwagę na temperaturę i nasłonecznienie. Zazwyczaj preparaty te znajdują się w szczelnych pojemnikach, nie są one jednak odporne na mróz czy nadmierne nagrzanie, tymczasem nawet krótkotrwałe przechowywanie w niewłaściwych temperaturach może spowodować rozdzielenie się składników farb i nieodwracalne „rozwarstwienie” preparatu.
Materiały te należy również przechowywać w pomieszczeniach suchych i dobrze wentylowanych, ze względu na za zwyczaj ich dużą emisję organicznych związków lotnych.
Należy chronić materiały także przed nadmiernym odparowaniem, gdyż zgęstniałe tracą swoje właściwości i nie nadają się już do użycia.
Warto zwrócić uwagę na preparaty, które po otwarciu należy wykorzystać do końca, gdyż nie nadają się do ponownego użycia.
Bezwzględnie należy także przestrzegać daty przydatności do użycia i warunków przechowywania podanych na opakowaniu lub w karcie produktu !
Wapno, cement, zaprawy klejowe, tynki
Materiały te dostarczane są zazwyczaj w papierowych workach, które łatwo ulegają zamoknięciu. Jeżeli nie chcemy mieć zamiast cementu, 25-kilogramowego worka betonu należy zadbać o miejsce składowania suchych, sypkich materiałów. Powinno ono być przede wszystkim suche. Gwarantuje nam to dobrą jakość materiałów przez dłuższy czas. Również w tym wypadku konieczne jest przestrzeganie zaleceń producenta w zakresie składowania oraz przestrzeganie okresu przydatności do użytku. Przeterminowane materiały tracą swoje właściwości i oprócz straty pieniędzy, mogą nieść poważne zagrożenie w przypadku ich wykorzystania.
Pustaki, cegły, klinkier
Materiały te należy w szczególności chronić przed długotrwałym zawilgoceniem. Efektem takiego zawilgocenia może być zagrzybienie cegieł, co znacznie pogarsza ich jakość, może powodować uczulenia i złe samopoczucie. W przypadku zagrzybienia na elementach tworzą się charakterystyczne, ciemne wykwity, które nie są możliwe do usunięcia. Przemoczony i zagrzybiony materiał zazwyczaj charakterystycznie łuszczy się i kruszy, więc jeżeli już podczas zakupu produkt budzi nasze obawy co do swojej jakości, najlepiej zrezygnować z takiego zakupu.
Przy zakupie cegieł warto też zwrócić uwagę na zasadę mieszania materiału pochodzącego z różnych partii produkcyjnych. Glina, z której wyrabiana jest cegła może różnić się odcieniem w zależności od partii, tak więc w przypadku ich nie mieszania możemy uzyskać niepożądany efekt kolorystyczny. Budynek będzie wtedy wyglądał jak poplamiony, gdyż każda z partii będzie miała swój, charakterystyczny kolor. Zasadą jest więc mieszanie cegieł przynajmniej z trzech partii produkcyjnych, aby „zgubić” różnicę koloru.
Jeśli już wiemy co, gdzie i jak składować, możemy mieć pewność że na dobry początek do budowy naszego wymarzonego domu wykorzystamy dobre, pełnowartościowe materiały, a podczas ich przechowywania nie ulegną one zniszczeniu i nie zagrożą naszemu zdrowiu i bezpieczeństwu.
Autor: Barbara Jackowska
Opracowanie: EcoSquad
Artykuł ten przeczytacie też na stronie naszego partnera: http://www.otodom.pl/wiadomosci/porady-budowlane/dobre-materialy-na-dobry-poczatek-id1567.html
Bibliografia:
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (DzU z 1997 r. nr 129, poz. 844 ze zm.).
„Organizacja budowy” – Jarosław Zygmunt Mirski
www.architekci.pl
Stowarzyszenie Producentów Wełny Mineralnej i Szklanej
zdjęcia: internet